Czy można stosować elektrolity w ciąży?

Wiele przyszłych mam zastanawia się, czy można pić elektrolity w ciąży i czy są bezpieczne dla rozwijającego się płodu. Warto wiedzieć, że składniki mineralne zawarte w takich preparatach są nie tylko bezpieczne, lecz także konieczne. Jednak nie można stosować elektrolitów dowolnie, ale zawsze powinno to zależeć od aktualnych potrzeb organizmu.

Czym są elektrolity?

Elektrolity dla kobiet w ciąży są niezbędne dla zachowania zdrowia – zarówno matki, jak i dziecka. Zanim dowiesz się, jak przyjmować składniki mineralne i na które z nich trzeba zwracać szczególną uwagę, warto sprawdzić, czym dokładnie są elektrolity i jaką funkcję pełnią w organizmie.

Elektrolitami określa się jony pierwiastków, takich jak m.in.:

• potas,
• wapń,
• sód,
• magnez.

Występują one w organizmie człowieka i są niezbędne dla jego prawidłowego funkcjonowania. Najważniejszym zadaniem elektrolitów jest utrzymywanie równowagi wodno-elektrolitowej. Jeśli zostanie ona zaburzona, ciało może się „buntować”, wykazując wiele symptomów. W skrajnych przypadkach objawy związane z niedoborami składników mineralnych mogą przypominać te charakterystyczne dla poważnych chorób (np. schorzeń kardiologicznych czy neurologicznych).

Elektrolity odpowiadają za regulowanie przepływu płynów wewnątrz i między komórkami. Pełnią także bardzo ważną funkcję w przekazywaniu impulsów nerwowych (niezbędnych dla kurczenia się mięśni podczas pracy serca). Ponadto ich rolą jest utrzymywanie odpowiedniego pH krwi i płynów ustrojowych.

Jakie korzyści daje przyjmowanie elektrolitów?

Odpowiednie stężenie elektrolitów w płynach ustrojowych jest niezbędne dla prawidłowego działania całego organizmu. Preparaty przyjmowane doustnie, takie jak tabletki musujące, napoje izotoniczne czy tabletki:

• umożliwiają skuteczne nawodnienie,
• zapewniają odpowiednią ilość składników mineralnych w organizmie,
• przywracają odpowiedni poziom stężenia elektrolitów.

Substancje mineralne przyjmuje się przede wszystkim wraz z pożywieniem, dlatego tak istotna, szczególnie podczas ciąży, jest zbilansowana dieta. Jednak nie zawsze pozwala w pełni zaspokoić zapotrzebowanie na poszczególne pierwiastki. Wówczas warto rozważyć suplementację.

O jakie elektrolity warto zadbać w czasie ciąży?

Substancje mineralne są potrzebne każdemu człowiekowi – tu nie ma wyjątków. Organizm kobiety w ciąży znajduje się w szczególnym stanie, który może zwiększać zapotrzebowanie na niektóre pierwiastki, a także sprzyjać niedoborom.

Które składniki są bardzo ważne dla przyszłych mam?

1. Magnez – pomaga zapobiegać bolesnym skurczom mięśni, szczególnie nóg, co jest często zgłaszanym problemem w czasie ciąży. Ten pierwiastek ma też pozytywny wpływ na układ kostny.
2. Potas – niezbędny dla właściwego funkcjonowania mięśni i układu nerwowego zarówno u matki, jak i dziecka. Niedobór potasu często pojawia się u przyszłych mam.
3. Wapń – substancja mineralna niezbędna do budowy kości płodu, a także do utrzymania zdrowego układu kostnego u ciężarnej.
4. Sód – kobiety w ciąży nie powinny przyjmować go zbyt dużo, ponieważ może powodować zatrzymywanie wody w organizmie i podnosić ciśnienie krwi. Jednak jest niezbędny dla zachowania równowagi płynów ustrojowych. Należy zadbać o odpowiednią podaż tego pierwiastka, szczególnie jeśli przyszła mama znajduje się w grupie ryzyka zaburzeń jonowych.

Gdzie szukać elektrolitów?

Elektrolity dla kobiet w ciąży mogą mieć formę produktów ze specjalnym składem. Zawierają wówczas przede wszystkim wyżej wymienione pierwiastki, czyli te, których najbardziej potrzebuje przyszła mama.

Elektrolity są dostępne w postaci:

• tabletek musujących,
• kapsułek,
• proszku do rozpuszczania w wodzie,
• napojów izotonicznych.

Warto również poszukać naturalnych elektrolitów, czyli takich, które znajdują się w ogólnie dostępnych produktach spożywczych. Dużą zawartość składników mineralnych można znaleźć nawet w zwykłej wodzie mineralnej. Jej picie nie tylko umożliwia skuteczne nawodnienie, lecz także dostarcza organizmowi niezbędne minerały. Jednak należy pamiętać, że nie każda butelkowana woda mineralna ma taki sam skład. Warto sprawdzić na etykiecie, jakie jony i w jakiej ilości się w niej znajdują. To pomoże wybrać ze sklepowej półki odpowiedni produkt.

Można również sięgnąć po owoce i warzywa (przede wszystkim warto spożywać banany i pomidory), soki i przetwory warzywne lub wodę kokosową. Sprawdzonym wyborem są także izotoniki, czyli napoje zawierające elektrolity. Można je kupić niemal w każdym sklepie, choć w tej sytuacji warto dokładnie przeanalizować ich skład pod względem wartości składników mineralnych, witamin i węglowodanów. Pamiętaj, że nie każdy produkt opatrzony hasłem „fit” jest wart uwagi.

W jakich sytuacjach w ciąży elektrolity są szczególnie wskazane?

Przyjmowanie elektrolitów jest zalecane szczególnie w sytuacjach grożących niedoborami oraz utratą elektrolitów w ciąży. Należą do nich m.in.:

• biegunka,
• wymioty,
• wzmożona potliwość (np. podczas gorących dni),
• uboga dieta – brak dostarczania wystarczającej ilości substancji mineralnych z pożywieniem,
• współwystępowanie różnych schorzeń (np. cukrzyca).

W takich sytuacjach picie elektrolitów w ciąży może być szczególnie wskazane.

Kiedy można podejrzewać niedobory składników mineralnych w ciąży?

Niewystarczająca ilość elektrolitów w organizmie może dawać wiele różnych objawów. Nie zawsze jednoznacznie wskazują one na konkretne niedobory, dlatego w wielu przypadkach konieczne jest wykonanie jonogramu, o którym więcej przeczytasz już za chwilę.

O niedoborach mineralnych mogą świadczyć takie objawy jak:

• niestabilne ciśnienie tętnicze,
• zaburzenia rytmu serca,
• obrzęki kończyn dolnych,
• zaburzenia czucia, tzw. parestezje, czyli nieprzyjemne odczucia typu pieczenie lub mrowienie,
• skurcze i bóle mięśni,
• osłabienie i senność,
• problemy z koncentracją,
• biegunki i wymioty.

Jeśli kobieta ciężarna zaobserwuje u siebie powyższe objawy, powinna rozważyć przyjmowanie elektrolitów. W pierwszej kolejności zawsze należy wykluczyć inne problemy zdrowotne.

Jakie są normy elektrolitów w czasie ciąży?

Warto podkreślić, że nie istnieją jednoznaczne wytyczne dotyczące norm elektrolitów w czasie ciąży. Można sprawdzić, jak wyglądają takie wytyczne dla przeciętnej dorosłej osoby. Zapotrzebowanie przyszłej mamy na elektrolity jest do niego zbliżone, choć w razie jakichkolwiek wątpliwości lub podejrzenia niedoborów, zawsze należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym.

Zgodnie z normą zapotrzebowanie dorosłej osoby na elektrolity wygląda następująco:

• sód: 136–145 mmol/l,
• chlorki: 95–105 mmol/l,
• potas: 3,5–5,1 mmol/l,
• magnez: 0,7–1,1 mmol/l,
• wapń: 2,1–2,6 mmol/l.

Jednak warto podkreślić, że są to normy ogólne, które niewiele mówią o zapotrzebowaniu na dodatkowe dawki elektrolitów – szczególnie w czasie ciąży. Organizm przyszłej mamy znajduje się w szczególnym stanie, dlatego może być narażony na niedobory składników odżywczych i mineralnych. W razie jakichkolwiek nieprawidłowości lub tylko ich podejrzenia należy wykonać jonogram, czyli badanie stężenia jonów w organizmie.

Podczas badania oznacza się następujące jony:

• sód (Na+),
• potas (K+),
• chlorki (Cl-),
• wapń (Ca2+,
• magnez (Mg2+),
• fosforany (PO43-).

Dopiero wynik takiego badania, który zostanie zinterpretowany przez lekarza, jest wiążący. Może się okazać, że określonych składników mineralnych jest zbyt mało. Wówczas ciężarna kobieta powinna sięgnąć po tabletki musujące, izotoniki lub inne preparaty z elektrolitami. Trzeba również mieć na uwadze, że każdy z nich może się charakteryzować inną przyswajalnością składników mineralnych. Elektrolity są niezbędne dla zdrowia każdego człowieka. Warto zadbać o ich przyjmowanie szczególnie w okresie potencjalnych niedoborów.