Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

Brzoza – piękne, delikatne drzewo z korą o białej barwie. Wyróżnia się nie tylko charakterystyczną kolorystyką, która zachwyciła niejednego pejzażystę. Z jej pnia i gałęzi można uzyskać sok o wyjątkowych właściwościach. Znane były one już w starożytności, a nawet jeszcze wcześniej.

Z białych, poprzecinanych w poziomie czarnymi kreskami pni brzozy wyrastają niewielkiej długości, smukłe gałęzie. Wąska korona zwieńczona jest czubkiem w formie piramidy. Liście brzozy są jajowate lub trójkątne, zwykle spiczaste, o ząbkowanych brzegach i są ułożone naprzemiennie. Zwykle jasnozielone, jesienią przyjmują barwę żółtą. W zależności od miejsca na Ziemi spotkamy rozliczne odmiany tego pięknego i pożytecznego drzewa.

Sok z brzozy – panaceum na wiele dolegliwości

Brzozy były jednymi z pierwszych drzew, które zadomowiły się w czasach prehistorycznych na terenach, z których ustąpiły lodowce, ujawniając tym samym swoje właściwości: są to drzewa szybko rosnące i stosunkowo odporne na choroby oraz ataki owadów. Z uwagi na te właśnie cechy, brzozy są wykorzystywane do zalesiania terenów czy zabezpieczania innych, bardziej wrażliwych roślin. Najlepiej rosną na glebach wilgotnych, piaszczystych i gliniastych. Drewno brzozowe jest używane do produkcji podłóg i mebli. Kora jest nieprzepuszczalna dla wody, używana jest zatem do produkcji pokryć dachowych. Indianie wytwarzali z niej buty i kajaki.
Sok brzozy ma szerokie zastosowanie – od gastronomii przez medycynę tradycyjną po kosmetykę. Ta naturalna substancja pobierana jest wiosną z naciętego pnia, zanim na drzewie pojawią się pierwsze listki. Nacinane mogą być także gałęzie. Znana także pod staropolskimi nazwami oskoła lub bzowina, jest określana także jako woda brzozowa. Człowiek wykorzystywał sok z brzozy już od czasów paleolitycznych.

Sok z brzozy – właściwości prozdrowotne

Sok brzozowy jest bezbarwny. W smaku i konsystencji przypomina wodę. Stężenie dobroczynnych substancji nie jest w nim zbyt wysokie, ale z wody brzozowej produkowany jest również syrop o znacznie korzystniejszych proporcjach cennych substancji. Sok brzozowy zawiera aminokwasy (między innymi kwas glutaminowy, walinę, izoleucynę, kwas asparaginowy), a także minerały (wapń, żelazo, magnez, mangan, fosfor, potas), enzymy, białka, kwas betulinowy i betulinę, przeciwutleniacze, cukry (fruktozę, glukozę i sacharozę) oraz witaminy (C i z grupy B). Dzięki zawartości tych składników wspiera funkcjonowanie organizmu, wspomaga leczenie wielu schorzeń oraz zapobiega powstawaniu różnych dolegliwości.

W medycynie ludowej uznawany jest za lek przeciwnowotworowy, w szczególności zapobiegający rakowi płuc – polecany jest więc palaczom. Spośród najważniejszych właściwości soku z brzozy warto wymienić:

• łagodzenie bólów reumatycznych,
• wzmacnianie odporności,
• działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe,
• działanie moczopędne,
• łagodzenie objawów nieżytu żołądka, wrzodów oraz wsparcie funkcjonowania wątroby,
• wspomaganie w walce z anemią,
• regulacja hiperurykemii i hipercholesterolemii,
• zapobieganie chorobom serca (zakrzepicy, chorobom niedokrwiennym),
• działanie oczyszczające.

Sok z brzozy dla dziecka i dla dorosłego

W dawnych kulturach sokiem z brzozy pojono niemowlęta, nadaje się on zatem do spożycia zarówno przez dzieci, jak i przez dorosłych. Sok brzozowy ma lekko słodki, niezbyt intensywny smak. Świeży szybko się psuje (okres przydatności do spożycia to zaledwie kilka dni), często spożywany jest również w stanie sfermentowanym.
Sok z brzozy ma także zastosowanie w kosmetyce od czasów prehistorycznych. Używano go do mycia włosów, wierzono, że zapobiega łysieniu, wspomaga wzrost włosów i wzmacnia je. Soku z brzozy używano także do pielęgnacji skóry, wierząc, że usuwa przebarwienia i wybiela cerę, pomaga w walce z problemami skórnymi i przyspiesza gojenie ran. Sok z brzozy pomaga także w walce z nadmierną potliwością (w szczególności stóp). Zalecane są nawet kąpiele w soku z brzozy.